Deze bladzijden zijn gewijd aan onze broer, Willy Velleman, geboren in september 1947 en overleden door een ongeval in augustus 1994.

We gaan het hier niet hebben over zijn jeugd. Laten we dat maar voor onszelf houden. Waar we het wel over zullen hebben is de artiest Willy Feltman.

Willy - Welis voor de vrienden - werkte als bediende bij het Ministerie van Cultuur toen hij vernam dat de Studio Herman Teirlinck te Antwerpen een afdeling Kleinkunst in het leven riep. Het zou voor altijd zijn leven veranderen. Hij deed mee aan het ingangsexamen, slaagde, nam prompt een jaar verlof zonder wedde en ging naar Antwerpen wonen. En zijn ogen gingen open.

We schrijven 1969/1970. Het eerste jaar Kleinkunst. Zijn klasgenoten zijn: Luc Appermont, Luk Bral, Connie Neefs, Liliane Dorekens, Harry Mertens, Rik Moens en Nicole Hendrickx.

Onder de lesgevers vind je het kruim van de Vlaamse Showbizz: Jef Burm, Jo Leemans, Anton Peters, Jan Theys, Ivonne Lex, Will Ferdy, Louis Neefs, Denise Deweerdt, Marina Candael, en ga zo maar door. De algemene leiding ligt in de handen van Rik Gyles. De studenten krijgen zang- en dansles, leren talen, leren dat ze nog heel veel te leren hebben. Ze worden een hechte groep. Willy trekt veel op met Luc Bral. Ze worden goede vrienden, beginnen samen liedjes te schrijven. Luc Bral ontpopt zich als de meest getalenteerde van de klas, maar Willy's wilskracht om er te komen is minstens even groot. (Op de foto hierboven van links naar rechts: Willy, Rik Moens, Luc Bral en Harry Mertens.)

Het tweede jaar. Iedereen begint stilaan te ontdekken waarin hij of zij het best is. Jan Theys neemt Luc Appermont - in wie hij zijn opvolger ziet - onder de vleugels. Op 25 juni 1971 neemt hij de presentatie waar van de Overgangsproef. In het eerste deel van het programma lezen we wat Willy gaat brengen. Het maakt duidelijk dat hij zich bewust is van zijn kunnen. Van twee van de vijf nummers heeft hij de tekst geschreven, van drie van de vijf de muziek. Gedurfd!

Na de pauze volgt het groepswerk, en ook daar manifesteert hij zich. Drie nummers die door de groep gebracht worden zijn volledig van zijn hand. Bij de lesgevers vinden we nu ook Wannes van de Velde en Fons Vromans terug. Op zaterdag 16 october 1971 beleeft deze eerste lichting kleinkunstenaars zijn hoogtepunt: een eigen televisieshow, getiteld "Acht zonder Stuurman". En alle acht halen ze op het einde van het derde jaar hun diploma.

En dan is het vechten om aan de bak te komen, want veel steun vanuit de Studio komt er niet. Iedereen zoekt zijn eigen weg, en voor de ene is dat al wat gemakkelijker dan voor de andere. Willy vindt werk in het Jeugdtheater van Antwerpen, waar hij met ondermeer Ivo Pauwels, Aimé Anthoni en Ruud de Ridder samenspeelt. Hij zou er vijf jaar blijven.

De foto hierboven uit het stuk "Tom Sawyer" toont hem in het midden, links geflankeerd door Aimé Anthoni, rechts door Ruud de Ridder.

Het vaste werk in het Jeugdtheater geeft hem een financiële basis, maar hij wil ook andere dingen doen. Zo treedt hij regelmatig op in de Antwerpse Billiard Palace, heeft regelmatig een rol in de stukken die in "den Ancienne Belgique" worden vertoond. Hij speelt er onder andere samen met Gaston en Leo, met Charel Janssens en Ivonne Verbeeck. In de weekends zit hij in de shows in "de Salamander". Daar krijgt hij op een dag zijn artiestennaam, waarvoor Norma Hendy verantwoordelijk is. Willy Feltman is geboren.

het gezelschap yvonne lex

Op zoek naar het betere artistieke werk komt hij dan terecht onder de vleugels van Yvonne Lex, en speelt regelmatig in haar theater, "het Appeltje". Deze waardering om samen te kunnen werken met een van de beste actrices van het Nederlandse taalgebied geeft hem enorm veel voldoening.

Ook vriendin Linda Lepomme speelt bij hetzelfde gezelschap. Hij heeft haar een tijd terug leren kennen, een jonge vrouw uit Geraardsbergen die net als hij de grote sprong heeft gemaakt. Zij is studente aan de afdeling Toneel van de Studio. Het klikt meteen tussen die twee en al snel worden ze een paar. Al gingen we het in dit levensverhaal van de artiest Willy Feltman niet over zijn privéleven hebben, toch past het om Linda erbij te betrekken, omdat zij ook op ons een grote indruk heeft achtergelaten. We hielden allemaal erg veel van haar, en dat is tot op de dag van vandaag zo. Zij is altijd met hem en met ons in contact gebleven, en dat contact is nog altijd even warm. Na het overlijden van Willy is zij voor ieder van ons, maar vooral voor onze ouders, een grote troost geweest.

Op de foto hierboven zie je de cast van "Cabartil", gebracht door het Gezelschap Ivonne Lex. Links bovenaan zie je Willy, links onderaan Linda. Ivonne Lex vind je rechts met de tuba. De man met de bril is Pol Lefèbvre.

chief entertainer

Op een dag krijgt Willy de kans om als jonge entertainer op een schip te gaan werken, en daarmee valt zijn leven in zijn definitieve plooi. Hij had toen net een contract met de BRT achter de rug, waar hij in een jeugdfeuilleton meespeelde, onder regie van Ronny Waterschoot.

Na een tijdje krijgt hij de kans om voor de Baltic Shipping Company als Chief Entertainer te gaan werken, een kans die hij met beide handen aangrijpt. Het is echter het begin van het einde voor zijn relatie met Linda. Haar ambities liggen ergens anders en ze begint aan een succesvolle carrière als musicalartieste. Ze ontpopt zich als een echte ster, die later ons land zou vertegenwoordigen op het Eurosongfestival. Later wordt ze directrice van de Musicalafdeling van het Ballet van Vlaanderen.

Willy springt van het ene contract in het andere. In 1978 zit hij in de Middelandse Zee bij de Ulisses Lines, daarna bij de Chandris Lines. Op het einde van dat jaar trouwt hij met Marie, een Française van Orléans, die hij op een van de schepen heeft leren kennen. Het is een huwelijk dat slechts enkele jaren zal standhouden. Een van de keerzijden van zijn beroep is dat het bijna onmogelijk is een "thuis" te hebben. Daardoor loopt hun huwelijk dan ook op de klippen.

In 1979 en 1980 werkt hij voor de Norwegian America Line op de "Sagafjord" en de "Vistafjord". In 1981 zit hij bij de Holland America Line, als Assistant Cruise Director en entertainer op de Statendam en de Veendam. Hij is onderweg naar de Prinsendam om zijn job als Cruise Director te beginnen als dit schip zinkt voor de kusten van Canada...

Hij wordt stilaan heel bekend in het wereldje van de kruisvaarten en kan overal waar hij wil aan de bak. In zijn contracten laat hij opnemen dat hij altijd één persoon naar keuze als begeleider mag meenemen. En daar laat hij ons van profiteren. Zowel onze zus Kris als wijzelf en onze kinderen, allemaal kunnen we al eens mee op kruisvaart. Ook onze ouders hebben de smaak te pakken en maken verschillende mooie cruises.

the flemish connection

Bij Transocean Tours in Bremen krijgt hij de verantwoordelijkheid om artiesten te engageren voor hun cruiseschepen. En hij is zijn afkomst niet vergeten. Mensen die hem vroeger geholpen hebben nemen graag zijn aanbod aan om als artiest op een cruiseschip te werken. Na een tijdje beginnen ze in Bremen van de "Flemish Connection" te spreken...

Zo leert hij ook Nicole en Hugo kennen en weer wordt er een vriendschapsband gesmeed die tot in onze familie reikt. Nicole en Hugo ontpoppen zich als fantastische, lieve mensen die we allemaal in onze armen sluiten. Zij noemen onze ouders vake en moeke, en doen dat nu nog. Net als Linda zijn zij na Willy's overlijden een enorme steun geweest voor onze ouders. Op de foto hierboven zie je ze net als Willy aan boord van het schip "Odessa", samen met de andere artiesten.

Want Willy verongelukt in 1994, in het jaar dat hij met Astrid, een jonge vrouw uit Bremen, in het huwelijk trad. Astrid is ook aan boord als hij in de haven van Dublin (Ierland) onder een grote heftruck terechtkomt. Willy Feltman is niet meer. Al kun je er zeker van zijn dat ze hem in het Walhalla met open armen zullen ontvangen hebben. Want ook de goden lachen graag.

We willen dit verhaal niet langer maken dan nodig is. Hierna en hiernaast staan nog enkele artikels en foto's die de artiest Willy Feltman in al zijn facetten proberen te tonen. De rest is, zoals men zegt, geschiedenis.

willy feltman in de krant

Hierna een artikel verschenen in "Het Nieuwsblad" op 8 december 1978 met als titel "Duitse toeristen willen andere show dan Franse kongresgangers"

"Morgen ga ik trouwen. Tussen twee boten in als het ware. Wat er daarna gaat gebeuren? Ik denk dat  mijn vrouw ook een job op het schip zal nemen en dan zal het allemaal wel wat leefbaarder worden."

Willy Velleman (31) is een van de allereerste én meest bekende lichting afgestudeerden van de Antwerpse Studio Kleinkunst. (Luk Appermont, Connie Neefs en Luk Bral waren klasgenoten van hem). Na enkele rolletjes bij het Antwerpse jeugdtheater, bij Yvonne Lex en in de roemruchte Salamanders, geraakte hij bijna toevallig op een cruiseschip. Dat is drie jaar geleden gebeurd en sindsdien zwierf hij als entertainer van Russische naar Griekse en Spaanse cruiseboten.

"Dat is inderdaad een aparte job. Een ongelooflijke leerschool. Het is toch zo dat ik het nooit zou aangekund hebben zonder de driejarige opleiding in Studio Kleinkunst: alles wat ik daar leerde, kan ik gebruiken. En dat is toch meer dan je van elke andere school kan zeggen, is het niet?"

Drie jaar geleden zat Willy Velleman in de Antwerpse produktie van "Slisse en Cesar" en heel toevallig vernam hij dat de "master of ceremonies - entertainer - animator" (zo heet dat inderdaad...) op een Russisch cruiseschip moest vervangen worden voor een maand.

"Ik heb eigenlijk niet lang moeten nadenken: de vrije produkties lopen hier niet zo erg, dat had ik al geleerd. Verder had ik niemand om achter te laten: geen vrouw, geen job... 'k Ben dan maar gegaan en uiteindelijk ben ik één jaar blijven hangen op de Alexander Poesjkin. Later volgden andere boten, andere havens..."

nooit gedaan

Op professioneel vlak lijkt dat heel aparte showwereldje best mee te vallen. "Je krijgt enorme mogelijkheden: er is een orkest, er zijn allerlei attrakties waarvoor je zowat moet coördineren, de belichtings- en geluidsinstallatie is perfekt in orde... Het is wel ontzettend hard: elke avond zijn er twee shows en gedurende de dag sta je eigenlijk ook ten dienste van de reizigers. Wanneer je je buiten de kajuit waagt, dan ben je publiek domein. Rustdagen zijn er in het seizoen niet: van half maart tot begin november krijg je gezelschap na gezelschap aan boord. Meestal verlopen er maar een paar uren tussen twee groepen toeristen. Het is onze taak hen op te vangen en op een aangename manier bezig te houden. En zo een reis over de oceaan kan héél lang duren hoor... Vooral de terugtocht is lastig. Ook ons publiek wordt dan moeilijker en veeleisender: hun geld raakt op, ze laten de zon achter zich én... de vakantie loopt ten einde..."

Krijgt men op dergelijke momenten geen heimwee?
"Niet meer als een gewone zeeman natuurlijk. Het is inderdaad zo dat je vervreemdt van je eigen kring, van je familie en vrienden. Het jongste jaar is Venetië zowat mijn thuishaven. Daar ken ik een paar mensen, maar een echte thuis bestaat natuurlijk niet. Ik ben gek op reizen en als kind droomde ik reeds van de zee. Dus ik kan er wel mee om... Daarenboven heb ik zeker geen heimwee naar de Belgische showbusiness. Ik kan in prima omstandigheden werken en ik ontmoet een meestal dankbaar publiek. 'k Verdien ook goed mijn boterham en ik doe een enorme ervaring op."

luxepaard?

Wat is belangrijk in deze tak van de showbusiness?
"Het visuele aspekt is enorm belangrijk. Meestal heb je diverse nationaliteiten aan boord en dan moet je wel opletten met de talen e.d. Je moet daarom ook terugvallen op internationaal bekende liedjes: Hava Nageelah bijvoorbeeld. Belangrijk ook is dat je de mensen zelf aktiveert: wanneer je de lolbroek van een gezelschap met z'n vinger in z'n mond een balalaika laat nadoen, dan is het natuurlijk lachen geblazen voor de hele zaal. Verder moet je goed weten welke nationaliteiten je voor je neus hebt: Duitse toeristen hebben een andere opvatting over show dan Franse kongresgangers, enz."

De verhouding met andere bemanningsleden?
"Voor de Russen was ik een soort luxepaard. Die distantieerden zich nogal. De Grieken zijn vlotter. De Indiërs en Pakistanen die je nogal veel op boten aantreft, zagen me eigenlijk ook altijd een tikkeltje met jaloezie aan."

Morgen volgt dus een trouwpartij in de Franse stad Orléans.
"Mijn vrouw geeft les in talen. 'k Heb haar op een boot leren kennen, toen ze van de Verenigde Staten kwam. In de toekomst hopen we samen nog een paar jaar cruises te doen en daarna wil ik mijn opgedane ervaring in het showmilieu van het vasteland kunnen uitspelen..."

Daarmee eindigt het artikel. Willy is nooit meer van de schepen is weggegaan. Zijn hele leven draaide er rond. Tot aan zijn dood.

Waarschijnlijk moest het zo zijn. Toen hij op de leeftijd van 46 jaar in het huwelijk trad met Astrid was het de bedoeling nog even door te gaan om haar een jaartje de kans te geven de wereld te zien. Daarna zou hij een job aan land nemen, in Bremen, voor het reisagentschap waar hij zolang voor gevaren heeft. Maar de goden hebben anders beschikt.

willy feltman op youtube

Wie Willy eventjes bezig wil zien, kan enkele filmpjes op YouTube bekiijken, zoals zijn interpretatie van de Figaro van Dorus:  https://youtu.be/4QyV5Ln-ruE

Een van de liedjes die hij zelf geschreven en gecomponeerd heeft vind je achter de link: https://youtu.be/c8QNplBWPhM